Als je bekend bent met spiegelreflexcamera’s dan zal je de camera’s kennen waarvan de lens letterlijk uitschuift en inschuift tijdens het zoomen. Bij het zoomen wordt de lens letterlijk langer of korter gemaakt en worden de interne lenzen anders gepositioneerd. Dit is de optische zoom en gebeurt dus op kleinere schaal in de meer simpele digitale fotocamera’s en videocamera’s. De optische zoom is dus een echte zoom die gebaseerd is op de hardware capaciteit.
Zodra de optische zoom niet verder kan inzoomen dan neemt de digitale zoom de zoom-taken over. De overgang van optische zoom naar digitale zoom wordt vaak op het schermpje aangegeven, maar valt ook op doordat het digitale zoomen geen mechaniek nodig heeft. Digitale zoom is puur softwarematig.
Bij digitale zoom wordt er een uitsnede gemaakt van het meest recente zoom-beeld, deze uitsnede wordt passend gemaakt op het schermpje (of zoeker) waardoor het voor gebruiker lijkt alsof er ingezoomd is. Om kwaliteitsverlies zoveel mogelijk tegen te gaan wordt de uitsnede tijdens het inzoomen opgevuld met pixels die overeenkomen met de pixel in de uitsnede. De digitale zoom is echter niet in staat om exact het beeld te reproduceren zoals een optische zoom dat wel kan, dit betekent dat zodra een camera digitaal inzoomt dat dit ten koste gaat van de beeldkwaliteit.
Verwacht nooit scherpe foto’s bij een digitale zoom, laat je dus ook niet verleiden tot een aankoop van een bepaalde camera vanwege de hoge digitale zoom. Er vanuit gaande dat je het maken van scherpe foto’s belangrijk vindt.
De optische zoom is wat puur de techniek van de camera je kan bieden, wil je een camera die ver kan inzoomen zonder dat het ten koste gaat van de beeldkwaliteit? Dan zoek je een camera uit met een zo hoog mogelijke optische zoom. Een hoge digitale zoom klinkt misschien aantrekkelijk, in de praktijk zal de digitale zoom niet de hoge kwaliteitsfoto’s opleveren.